ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΜΑΘΗΜΑ
Προπτυχιακό μάθημα για την κλιματική διπλωματία
στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης
Χειμερινό εξάμηνο 2022-2023, διδάσκοντες: Επ. Καθ. Αντωνία Ζερβάκη, Δρ Γιώργος Δικαίος
Πότε και γιατί η διεθνής κοινότητα αποφάσισε να ασχοληθεί με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής; Πώς διαμορφώθηκαν και εξελίχθηκαν οι διεθνείς και ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για το ζήτημα αυτό; Ποιοι δρώντες εμπλέκονται και με ποιο τρόπο στη διαχείριση του προβλήματος; Πως εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις; Γιατί μελετάμε την κλιματική διπλωματία ως ξεχωριστό αντικείμενο;
Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού συστήματος για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της εξέλιξής του μέσα από τις δομές της διπλωματίας, καθώς και ειδικών πτυχών της διεθνούς πολιτικής πραγματικότητας σε σχέση με την κλιματική αλλαγή. Το πρώτο μέρος εξετάζει το διεθνές πλαίσιο: το διεθνές σύστημα και τις βασικές διεθνείς συμφωνίες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, το κατακερματισμένο σύστημα διακυβέρνησης, τη δράση των κρατών εντός των διεθνών οργανισμών. Το δεύτερο μέρος εστιάζει στην Ευρωπαϊκή κλιματική πολιτική και την εξέλιξή της, επικεντρώνεται δε στην ανάπτυξη και την πρακτική της Ευρωπαϊκής κλιματικής διπλωματίας. Το μάθημα ολοκληρώνεται με την σύγχρονη συζήτηση για την ασφαλειοποίηση της κλιματικής αλλαγής και τις επιπτώσεις.
Το μάθημα περιλαμβάνει και σεμιναριακή ώρα, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητούνται οι ασκήσεις, μεθοδολογικά ζητήματα προσέγγισης της κλιματικής διπλωματίας και οι φοιτητές/τριες καλούνται να προετοιμάσουν κείμενα πολιτικής (policy papers) που θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια των διαλέξεων.
Περιεχόμενο των διαλέξεων
Εισαγωγή: Γιατί κλιματική διπλωματία; Από την περιβαλλοντική διπλωματία στην κλιματική διπλωματία.
Οι διεθνείς συμφωνίες για την κλιματική αλλαγή (1): Ρίο 1992 και Κιότο 1997.
Οι διεθνείς συμφωνίες για την κλιματική αλλαγή (2): Παρίσι 2015.
Κλιματικός πολυμερισμός.
Κλιματική διπλωματία: θεωρία και πράξη σε διεθνείς οργανισμούς.
Κλιματική αλλαγή & προστασία πολιτιστικής κληρονομιάς: διεθνείς διαστάσεις.
Από την Ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική στην Ευρωπαϊκή κλιματική πολιτική.
Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος.
Η εξέλιξη της Ευρωπαϊκής κλιματικής διπλωματίας.
Η διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής κλιματικής διπλωματίας.
Η Ευρωπαϊκή κλιματική διπλωματία στην πράξη.
Ανθρώπινη ασφάλεια & κλιματική αλλαγή.
Το μάθημα διδάσκεται από το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 και για τα τρία πρώτα χρόνια τελούσε και υπό την αιγίδα του προγράμματος Jean Monnet Module 'European Climate Diplomacy' (2019-2022). Για τα διαγραμμάτα των προηγούμενων ετών, δείτε παρακάτω: